ISO 9001 Nedir?

İlgili Yazılar

ISO 9001 Danışmanı

16 Şubat 2017

ISO Belgesi Veren Firmalar

15 Şubat 2017

ISO 9001 Belgesinin Faydaları

13 Şubat 2017

ISO, International Organization for Standardization kelime grubunun kısaca yazılışıdır ve uluslararası standartlar örgütünün meydana getirdiği kalite yönetim sistemdir. ISO 9001 ise etkin kalite yönetim sistemini ifade eden bir standarttır. Kuruluşlar bu standartları oluşturduğunda ISO 9001 belgesi almaya hak kazanırlar.

Teknoloji, iletişim gibi alanlarda ciddi gelişmeler, toplumları sıkı bir rekabete sürüklemiştir. Sektörde her geçen gün yeni gelişmelerin yaşandığı bir ekonomik yarış ortamı oluşmuştur. Oluşan bu düzende kuruluşun ayakta durabilmesi tüm sektörlerde müşterilerin ihtiyaçlarına uygun hizmet ve mal üretmek ile mümkün olabilmektedir. Bunun yapabilmek için kuruluşlar, daha tasarım aşamasından başlayıp üretim, pazarlama, satış sonrası sürecini kapsayan tüm aşamalarda kalite yönetim sistemini uygulamalıdır.

ISO 9001 Ne İfade Eder?

ISO 9001 kalite sistemine yönelik belge almak kuruluş için önemlidir. Kuruluşlar, bu standartları sağlayabildiğinde ISO 9001 belgesi almaya hak kazanırlar. Elde edilen bu belge kuruluştaki ürün ve hizmetlerin uluslararası arenada kabul edilmiş standartlara sahip olduğunu gösterir. Neticede alıcılara, müşterilere karşı kuruluş güven tazelemiş olur. ISO 9001 belgesi olan kuruluşlar, toplum içinde diğer kuruluşlardan farklı kabul edilirler.

ISO 9001 Standartlarının İçeriği

ISO 9000 serisinin 1994 yılındaki versiyonunda 27 tane standart ve doküman vardır ama bu dokümanların çoğunun kullanılabilirlik durumu karışıklıklara yol açmaktadır. ISO 9001 ve 2000 serisi standartlar 8 bölümden oluşmaktadır. Bunlar; kapsam, atıf edilen standartlar, konuyla alakalı terimler ve standartların tarifleri, kalite yönetim sistemi, firma yönetiminin sorumluluğu, var olan ya da olabilecek kaynakların yönetimi, ürün oluşturma ve ölçme, analiz etme ve iyileştirmedir. Bunun dışında kalite yönetim sistemi bölümü altında genel şartlar, dokümantasyon şartları şeklinde iki alt bölüm; yönetim sorumluluğu bölümü altında yönetimin taahhüdü, müşteri odaklı çalışmalar, firmanın kalite politikası, planlama, sorumluluk yetki ve iletişim, yönetimin gözden geçirmesi şeklinde alt bölümler vardır. Kaynak yönetimi altında ise kaynakların sağlanması, insan kaynakları, alt yapı, çalışma ortamı kısımları bulunmaktadır. Ürün gerçekleştirme kapsamında ürün gerçekleştirmenin planlanması, müşteri ile ilişki prosesler, tasarım geliştirme, satın alma, üretim ve hizmetin sağlanması, izleme ölçme cihazların kontrolü şeklinde alt bölümler bulunur. İzleme ölçme, genel, uygun olmayan ürün kontrolü, veri analizi, iyileştirme ise ölçme, analiz ve iyileştirme bölümü altında değerlendirilmektedir.

ISO 9001 Standartlarının Tarihsel Süreci

ISO 9001 standartlarının ilk hali 1963 yılında ABD Savunma teknolojisinde MIL/Q/9858 ismi ile kendini göstermiştir. Yıl 1968’i gösterdiğinde isim AQAP olarak NATO ütesi ülkelerde kullanılmıştır. 1979’da BS 5750 İngiltere’de kullanılmıştır. Sonrasındaki gelişimler günümüzdeki haline daha yakın hale gelmiştir. 1987 yılında ISO 9000 serisi ISO tarafından oluşturulmuştur. 1988 yılında ise CEN tarafından EN 29000 standartları kullanılmıştır. Yine 1988 yılında TS 6000 kalite güvence sistem standardı yayımlanır. 1991’de TS-EN-ISO 9000 oluşturulmuştur. Yıl 1994 olduğunda 9001:1994, 9002:1994, 9003:1994 standartları ISO tarafından revize edilmiştir. 1996 yılında EN 29000 serisi yeniden EN-ISO 9000 olarak yayınlanmıştır. 2000 yılında ise 9001:2000 ISO tarafından revize edildi ve yeniden yayınlandı.

Günümüzde ISO 9001

Standartların 1987 yılında yayımlanmasının ardından en fazla ilgiyi gördüğü bilinmektedir. ISO 9001 bugün ki halini alana dek birçok değişim yaşarak ilerlemiştir. Günümüzde de bu versiyondan sonra revize edilmiş kalite yönetim standartları kullanılmaktadır. Oluşan yoğun ilgi neticesinde şu anda bu standartlar, milletlerarası standartlar halini almıştır. Şu an itibariyle ISO 9001:2015 Versiyonu yayınlanmış ve tüm uygulayacılar 2018 yılı sonuna kadar bu versiyona geçiş yapacaklardır.